Thursday, January 13, 2011

Game Over

Μετά από 4 ακριβώς χρόνια στην Ελλάδα, αποφάσισα να φύγω και πάλι. Η αλήθεια είναι ότι αυτά τα 4 χρόνια πολύ συχνά ήμουνα δυσαρεστημένος ή απογοητευμένος με κάτι. Το μόνο που με κράταγε εδώ ήταν η οικογένεια και κάποιοι φίλοι. Δεν έψαχνα "ενεργά" να φύγω, αλλά πριν λίγους μήνες βρέθηκε μπροστά μου μια ευκαιρία για δουλειά στη Νορβηγία, σε αντικείμενο και θέση που μου ταίριαζε απόλυτα. Αποφάσισα να στείλω μία αίτηση πιο πολύ από περιέργεια, και μετά σχεδόν το ξέχασα. Τελικά με καλέσανε για συνέντευξη και στις 15 Δεκεμβρίου μου κάνανε πρόταση να πάω να εργαστώ εκεί. 15 Δεκεμβρίου ήτανε η μέρα που επέστρεψα στην Ελλάδα πριν 4 χρόνια... Όπως έλεγε κι ένας παλιός μου καθηγητής "Whoever created this world must have a very good sense of humour..."

Την πρόταση τη δέχτηκα, και τέλος Φεβρουαρίου φεύγω από την Ελλάδα. Η αλήθεια είναι πως δεν ήταν εύκολη απόφαση. Το να γυρίζεις τον κόσμο με μια βαλίτσα είναι ωραίο, και είχα την τύχη να το κάνω αρκετά ώστε να το χορτάσω. Θα προτιμούσα τώρα να έμενα εδώ και να έφτιαχνα τη ζωή μου. Θα πει κανείς... και γιατί δε μένεις?
Όντως, θα μπορούσα να μείνω. Έχω μια δουλειά που είναι μάλλον καλή, δεδομένων των συνθηκών. Έχω δει όμως και πως είναι τα πράγματα αλλού, και έχω δει πως μπορεί είναι πολύ καλύτερα. Εδώ, η δουλειά μου είχε γίνει πολύ αγχωτική (αν δεν έβρισκα εγώ χρηματοδότηση δε θα είχα μισθό) και δεν έβλεπα να οδηγεί πουθενά. Η αναγνώριση που είχα ήταν πολύ περιορισμένη και μόνο ηθικής φύσεως (χρήσιμο κι αυτό, αλλά... δεν τρώγεται!). Αποφάσισα λοιπόν να τα μαζέψω και να πάω σε ένα πολύ πιο πολιτισμένο περιβάλλον. Η Νορβηγία άλλωστε κατατάσσεται διαρκώς στην κορυφή της λίστας των χωρών με κριτήριο την ποιότητα ζωής.

Τι ήταν αυτό που με έκανε να πάρω τη μεγάλη απόφαση? Κυρίως η έλλειψη προοπτικών στην Ελλάδα, η κακή αντιμετώπιση που είχα σε πολλές περιπτώσεις, και -δυστυχώς- η πολύ χαμηλή ποιότητα ζωής.

Πολλά πράγματα που εδώ μας φαίνονται αυτονόητα, αλλού ακούγονται... εξωγήινα. Παράδειγμα: για να πληρωθώ ως ερευνητής σε πανεπιστήμιο χρειάστηκε να πάω στην εφορία, να δηλώσω πως είμαι ελεύθερος επαγγελματίας, να κόβω αποδείξεις κάθε φορά που πληρώνομαι (και να κάνω πολύ ακόμα χαρτούρα, που υπολόγισα πως μου τρώει... μία εργάσιμη βδομάδα το χρόνο!), να κρατάω βιβλία, να κάνω περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ (και να πληρώνω πρόστιμο αν ξεχάσω μία), να παίρνω καθυστερημένα τους μισθούς μου κλπ, κλπ, κλπ. Σε όσες άλλες χώρες είχα δουλέψει (3 μέχρι τώρα), τα πράγματα είναι πολύ πιο απλά: υπογράφεις μια σύμβαση, δίνεις τον αριθμό τραπεζικού λογαριασμού σου, και στο τέλος του μήνα έχεις το μισθό σου.

Άλλο παράδειγμα: όταν πρωτοήρθα, μου είπανε στο ΕΜΠ πως αν μπορέσω να βρω χρηματοδότηση έχει καλώς, διαφορετικά δε μπορούν να μου πληρώσουν μισθό. Την ίδια στιγμή (αρχές του 2007) μονιμοποιήθηκαν εκατοντάδες άνθρωποι που έτυχε να έχουν 2 χρόνια συνεχόμενες συμβάσεις με πανεπιστήμια, επειδή θεωρήθηκε πως καλύπτουν "πάγιες και διαρκείς ανάγκες"!!!! Έτσι, είδα υποψήφιους διδάκτορες να έχουν μόνιμη θέση στο πανεπιστήμιο όπου εκπονούν το διδακτορικό τους...

Προσπάθησα να βρω δουλειά και εκτός ΕΜΠ, αλλά στον τομέα μου. Ανακάλυψα πως για να κάνεις αίτηση σε ελληνικό πανεπιστήμιο πρέπει να θυσιάσεις πολύ χρόνο, και αρκετά δέντρα (ήθελα να ήξερα, τους υπολογιστές γιατί τους έχουνε). Και είδα με τα μάτια μου αυτό που άκουγα σε ιστορίες άλλων, ότι δηλαδή πολλές φορές οι εκλογές μελών ΔΕΠ είναι στημένες... Προσπάθησα και στον ιδιωτικό τομέα, αλλά κι εκεί απέτυχα. Αν σου κλείνουν τόσες πόρτες, πρέπει να είσαι ηλίθιος για να επιμένεις, ενώ ταυτόχρονα αλλού σου στρώνουν το κόκκινο χαλί...

Και ενώ κουτσά-στραβά κατάφερνα να βγάζω έναν αξιοπρεπή μισθό, ήρθε το ΔΝΤ και η ΕΕ να μας ξυπνήσει από το λήθαργο. Και έτσι ανακάλυψα πως μηχανοδηγοί του ΟΣΕ παίρνουνε μισθούς πολλαπλάσιους από τον καθηγητή πανεπιστημίου. Λιμενεργάτες επίσης. Δημόσιοι υπάλληλοι πληρώνονται για να κάθονται (σίγουρα όχι όλοι, αλλά αρκετοί). Μέχρι που πρόσφατα έμαθα για μία οικογενειακή γνωστή που μας διαμαρτυρήθηκε γιατί κόψανε τις 2 συντάξεις της και πλέον δεν παίρνει 5,300/μήνα, αλλά μόνο... 3,800 ευρώ. Ναι, σύνταξη από το δημόσιο... Και έμαθα και για μία ακόμα περίπτωση 47χρονης που πριν ένα μήνα πήρε πλήρη σύνταξη με 150,000 ευρώ εφάπαξ.... Αν δεν είναι κοροϊδία όλα αυτά, τι είναι?

Και τέλος, σημαντικό ρόλο έπαιξε και η χαμηλή ποιότητα ζωής. Όταν πρωτοήρθα προσπάθησα να χρησιμοποιώ όσο μπορώ τις αστικές συγκοινωνίες. Το 2009 έβγαλα και ετήσια κάρτα απεριορίστων διαδρομών. Δυστυχώς απογοητεύτηκα πλήρως από τις παρεχόμενες υπηρεσίες. Τα δρομολόγια των λεωφορείων είναι εντελώς αναξιόπιστα, ενώ τις ώρες αιχμής σε όλα τα μέσα επικρατούν συνθήκες σαρδελοκουτιού... Άρχισα λοιπόν να χρησιμοποιώ αυτοκίνητο όλο και περισσότερο, παρόλο που δε φημιζόμαστε για τους καλούς μας τρόπους στην οδήγηση. Και φτάσαμε στον τελευταίο μήνα, που με τις απεργίες στα ΜΜΜ της Αθήνας η κατάσταση έχει φτάσει στο απροχώρητο.
Παράλληλα, είδα το κέντρο της Αθήνας (εκεί όπου μεγάλωσα δηλαδή) να υποβαθμίζεται πολύ. Κυρίως μετά τα γεγονότα του Δεκεμβρίου του 2008, αλλά η κατρακύλα είχε ήδη ξεκινήσει. Πλέον στο κέντρο επικρατεί αναρχία. Ο καθένας παρκάρει όπου τον βολεύει ( ο νέος δήμαρχος ευτυχώς προσπαθεί να το αλλάξει αυτό). Δρόμοι κλείνουν για ψύλλου πήδημα. Η περιοχή γύρω από το ιστορικό κτήριο του Πολυτεχνείου και το Αρχαιολογικό Μουσείο έχει γίνει επικίνδυνη (και ο πεζόδρομος της Τοσίτσα απαγορευμένη περιοχή...). Τα κεντρικότερα πεζοδρόμια της πόλης έχουν γεμίσει σεντόνια με κλεμμένα ή μαϊμούδες, και δίνουν εικόνα τριτοκοσμική. Δύο διαδοχικές κυβερνήσεις "προσπάθησαν" να απαγορεύσουν το κάπνισμα, όπως γίνεται στις περισσότερες χώρες του δυτικού κόσμου και απέτυχαν. Είτε μας κοροϊδεύουν ή είναι ανίκανοι.

Θέλω να πιστεύω πως φτάσαμε επιτέλους στον πάτο, και σιγά-σιγά (εξαιρετικά σιγά στην αρχή!) θα αρχίσουμε να γινόμαστε καλύτεροι. Μακάρι να γίνει, κι ας μην είμαι εδώ να το ζήσω.