Friday, November 13, 2009

Μαθήματα γραφειοκρατίας και ηλεκτρονική διακυβέρνηση

Τις τελευταίες εβδομάδες έζησα 2 παράλληλες ιστορίες γραφειοκρατικής τρέλλας.

Ιστορία #1
Φίλος που μένει στην Αμερική θέλησε να καταθέσει αίτηση για θέση λέκτορα σε ελληνικό πανεπιστήμιο. Μου ζήτησε να τον βοηθήσω με επικυρώσεις και μεταφράσεις πτυχίων, φωτοτυπίες, κλπ. Έμαθα λοιπόν, πως για να κάνεις αίτηση σε ελληνικό πανεπιστήμιο πρέπει να καταθέσεις, εκτός των μεταφράσεων, και:
α) 3 αντίτυπα όλων των δημοσιεύσεών σου
β) 30-50 αντίτυπα του βιογραφικού σου σημειώματος και υπομνήματος εργασιών. Το υπόμνημα εργασιών έχει περιλήψεις στα ελληνικά κάθε δημοσίευσης.

Όταν πήγα με την κούτα με τις φωτοτυπίες να καταθέσω την αίτηση, με πήγανε σε ένα δωματιάκι γεμάτο κούτες, με ονόματα γραμμένα πάνω με μαρκαδόρο, με αιτήσεις άλλων...

Αναρωτιέμαι, είναι τόσο δύσκολο να ζητάνε το βιογραφικό και τις δημοσιεύσεις σε ηλεκτρονική μορφή, και μόνο αντίγραφα των πτυχίων μαζί με την αίτηση?

Ιστορία #2
Το καλοκαίρι που μας πέρασε προκηρύχθηκαν για πρώτη φορά εδώ και 3 χρόνια ελληνικά ερευνητικά προγράμματα. Το κείμενο της πρόσκλησης και ο "Οδηγός Εφαρμογής" ήταν κακή αντιγραφή και μετάφραση των αντίστοιχων ευρωπαϊκών. Η ημερομηνία υποβολής είχε αρχικά οριστεί για τις 16 Οκτωβρίου και μόλις δύο ημέρες πριν την προθεσμία μεταφέρθηκε στις 13 Νοεμβρίου (σήμερα). Μαζί με την ερευνητική πρόταση, έπρεπε να κατατεθούν, μεταξύ άλλων:
-υπεύθυνες δηλώσεις του νόμιμου εκπρόσωπου κάθε φορέα πως όσα αναφέρονται στην πρόταση είναι ακριβή και αληθή
-συμβάσεις έργου με φυσικά πρόσωπα (για έργο που δεν έχει εγκριθεί!)
-υπογεγραμμένο συμφωνητικό συνεργασίας μεταξύ των συμμετεχόντων φορέων (για έργο που δεν έχει εγκριθεί!)
-κατάλογος των υποβληθέντων δικαιολογητικών, υπογεγραμμένος από τον νόμιμο εκπρόσωπο του συντονιστή φορέα.

Ποιο είναι το πρόβλημα με όλα τα παραπάνω? Πρώτον, κανείς δε μπορεί να υπογράψει συμβάσεις ή συμφωνητικά για ένα έργο που κανείς δεν ξέρει αν και πότε θα χρηματοδοτηθεί. Το πρόβλημα αυτό λύθηκε με προσύμφωνα συνεργασίας και υπεύθυνες δηλώσεις των φυσικών προσώπων.

Το δεύτερο πρόβλημα όμως ήταν σημαντικότερο και πιο χρονοβόρο: ο νόμιμος εκπρόσωπος για τα πανεπιστήμια είναι ο αντιπρύτανης οικονομικού. Που σημαίνει πως όλες οι υπογραφές, για όλες τις προτάσεις κάθε πανεπιστημίου, πρέπει να έχουν την υπογραφή του. Για το ΕΜΠ που γνωρίζω, ο αντιπρύτανης κ. Πολύζος πρέπει να υπέγραψε για δεκάδες προτάσεις ότι "έχοντας λάβει γνώση των συνεπειών του νόμου, δηλώνω ότι έλαβα γνώση της πρότασης και όσα αναγράφονται είναι ακριβή και αληθή". Εδώ να πούμε πως κανείς δεν του έδωσε την πρότασή του να τη διαβάσει. Αλλά ακόμα και αν ήθελε, δε θα είχε το χρόνο να διαβάσει τόσες προτάσεις. Κι ακόμα κι αν είχε το χρόνο, δε θα μπορούσε να καταλάβει προτάσεις άσχετες με το γνωστικό του αντικείμενο.
Το αστείο(?) είναι πως πριν υπογράψει, προφανώς για να έχει το κεφάλι του ήσυχο, ζήτησε από τον πρόεδρο της κάθε σχολής να υπογράψει πρώτα αυτός μία αντίστοιχη υπεύθυνη δήλωση! Τελικά οι μόνοι που δεν υπογράψανε τίποτα είναι αυτοί που γράψανε την πρόταση!
Φυσικά η συλλογή όλων αυτών των υπογραφών δημιούργησε καθυστερήσεις, και ήταν χάσιμο χρόνου για όποιον έπρεπε να τις μαζέψει.

Όσο για την κατάθεση της πρότασης, απαιτούνταν δύο αντίτυπα της πρότασης, καθώς και 2 CD με το κείμενο της πρότασης σε μορφή Word 2003!!!

Στις ευρωπαϊκές προτάσεις, δεν απαιτείται καμία υπογραφή και η όλη διαδικασία γίνεται online από το συντονιστή της πρότασης. Υπογραφές μπαίνουν μόνο μετά την έγκριση μιας πρότασης. Επίσης όλοι γνωρίζουν από την πρώτη στιγμή πότε θα αξιολογηθούν οι προτάσεις και πότε θα ανακοινωθούν τα αποτελέσματα.
Θα ήταν τόσο δύσκολο να δημιουργηθεί κι εδώ ένα παρόμοιο σύστημα?

Ελπίζω τουλάχιστον τα λάθη που έγιναν να διορθωθούν σε επόμενες προκηρύξεις τα αμέσως επόμενα χρόνια. Ήταν δέσμευση της νέας κυβέρνησης να αυξηθεί η (εξαιρετικά χαμηλή) χρηματοδότηση για έρευνα στη χώρα μας. Ελπίζω να μην πρέπει να περιμένουμε άλλα 3 χρόνια για την επόμενη προκήρυξη.

ΥΓ: Γιατί χρειάζονται τρεις (3) θυρωροί στο κτίριο της ΓΓΕΤ (Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας)???
ΥΓ2: Είπε κανένας τίποτα για ηλεκτρονική διακυβέρνηση???

8 Comments:

Anonymous Anonymous said...

Οδυσσέα, το τέρας της γραφειοκρατίας δεν είναι εύκολο να καταπολεμηθεί με τον τεράστιο και κομματικό κρατικό μηχανισμό. Η "ηλεκτρονική διακυβέρνηση" φοβάμαι ότι θα αποτελέσει για τους ιστορικούς του μέλλοντος αστείο όρο ανάλογο της "επανίδρυσης του κράτους".

November 14, 2009 12:45 AM  
Blogger Meropi said...

Αχ βρε Οδυσσέα μου,
όποιος προσπαθήσει να καταλάβει την ελληνική γραφειοκρατία, θα φτάσει απλώς σε αδιέξοδο. Κουράγιο σε σένα και στους φίλους σου.

November 14, 2009 6:10 PM  
Blogger Odysseas said...

απόγονε,
νομίζω ο μόνος τρόπος να καταπολεμηθεί η γραφειοκρατία είναι να κάνουμε κάτι κι εμείς. Ίσως μάλιστα να είναι μια καλή ευκαιρία αυτή την εποχή που η "φρέσκια" κυβέρνηση προσπαθεί να δείξει το καλό της πρόσωπο.
Σκοπεύω μέσα στις επόμενες ημέρες να ζητήσω από το Υπ. Παιδείας να μου εξηγήσει γιατί ακολουθείται αυτή η διαδικασία. Είμαι σίγουρος πως οι αρμόδιοι δε γνωρίζουν καν το θέμα...
Δεν έχω ψευδαισθήσεις πως θα αλλάξει αμέσως κάτι, αλλά είναι ο μόνος τρόπος που μπορώ να σκεφτώ.
Με παρόμοιες επιστολές έχω καταφέρει να αλλάξω λίγο (πολύ λίγο!) κάποια πράγματα στα ΜΜΜ της Αθήνας.

Μερόπη,
μερικά πράγματα αρνούμαι να τα καταλάβω :-)
Νομίζω όμως πως μπορούμε να κάνουμε κάτι για να αλλάξουνε, όπως έγραψα και στον απόγονο.

November 14, 2009 10:20 PM  
Blogger athinovio said...

δεν είναι θετικό ότι τουλάχιστον έγινε μία αρχή?

November 15, 2009 7:51 PM  
Blogger Odysseas said...

athinovio,
σίγουρα είναι καλό που έγινε μια αρχή και ελπίζω να έχει την κατάλληλη συνέχεια. Αυτό που ήθελα όμως να τονίσω είναι η γραφειοκρατία μας που βρίσκεται σε τρελλά επίπεδα.

Δεν καταλαβαίνω τι προσφέρει το να βάζεις κάποιον άνθρωπο να υπογράφει πράγματα που εκ των πραγμάτων δε μπορεί να γνωρίζει.

November 16, 2009 8:00 AM  
Blogger Γιάννης Καραμήτρος said...

Δεν έχω μεγάλη εμπειρία από την γραφειοκρατία του Ελληνικού Δημοσίου αλλά όπως είχε γράψει πολύ εύστοχα ο Πάσχος Μανδραβέλης: ο ορισμός της γραφειοκρατίας είναι ένα πρόβλημα για κάθε λύση. Μία εμπειρία που έχω είναι ότι όταν θέλησα να γίνω Δημότης στο Δήμου που κατοικώ έπρεπε να συμπληρώσω σε χαρτί τα ίδια στοιχεία 5 φορές.

30-50; Αν πας 29 ή 51 καίγεσαι; :P

Αλλά ακόμα και αν ήθελε, δε θα είχε το χρόνο να διαβάσει τόσες προτάσεις. Κι ακόμα κι αν είχε το χρόνο, δε θα μπορούσε να καταλάβει προτάσεις άσχετες με το γνωστικό του αντικείμενο.
:)))

Ήταν δέσμευση της νέας κυβέρνησης να αυξηθεί η (εξαιρετικά χαμηλή) χρηματοδότηση για έρευνα στη χώρα μας.
Σίγουρα η χρηματοδότηση για έρευνα στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά χαμηλή αλλά νομίζω ότι πέφτεις θύμα του συνθήματος 5% στην παιδεία. Προφανως τα χρήματα δεν φτάνουν για να γίνει σωστή έρευνα, αλλά η ποσότητα του χρήματος δεν φτάνει από μόνη της. Ένα παράδειγμα: όσα χρήματα και να μου δώσει κάποιος για Πυρηνική σύντηξη τα χρήματα θα πάνε χαμένα μιας και είμαι εντελώς άσχετος με το θέμα.

Το χειρότερο είναι ότι οι θέσεις είναι δωσμένες στους γνωστούς-άγνωστους βυσματίες. Είναι τραγικό για όσους έχουν (έχετε μπορώ να πω) τα προσόντα.

@Odysseas
Και εγώ είμαι της σχολής ότι οι Πολίτες πρέπει να προσπαθούμε να κάνουμε την ζωή μας καλύτερη. Μία προσπάθεια που κάνω είναι να καλώ το 100 όταν κάνουν έργα στα ΠΕΖΟδρόμια ή να κολλάω αυτοκόλητα street panthers σε όσους οδηγούς δεν σέβονται τους πεζούς.

@Odysseas μέρος 2
Δεν καταλαβαίνω τι προσφέρει το να βάζεις κάποιον άνθρωπο να υπογράφει πράγματα που εκ των πραγμάτων δε μπορεί να γνωρίζει..
Η απάντηση είναι αυτονόητη: για να μην έχει ευθύνες αυτός που πρέπει να τις έχει.

Υ.Γ. Δεν ψήφισα ΓΑΠ αλλά είμαι αισιόδοξος ότι κάτι θα κάνει και φυσικά δεν κάνω σύγκριση με τον άχρηστο Κωστάκη.

November 16, 2009 12:58 PM  
Blogger Odysseas said...

Γιάννη,
δυστυχώς δεν πέφτω θύμα του 5% για την παιδεία. Είχα γράψει ένα σχετικό post πριν 2-3 χρόνια, και από τότε δεν έχει αλλάξει τίποτα. Η χρηματοδότηση για την έρευνα στην Ελλάδα είναι περίπου 0.5-0.6% του ΑΕΠ. Στην ΕΕ-27 ο μέσος όρος είναι περίπου 1.5 (με στόχο να αυξηθεί σημαντικά τα επόμενα χρόνια), στις ΗΠΑ περίπου 3% και στην Ιαπωνία κοντά στο 4%. Σε κάποιες χώρες της ΕΕ επίσης είναι κοντά στο 4%, π.γ. Γερμανία.

Όσο για το παράδειγμά σου, δεν είναι ανάγκη να δοθούν χρήματα για πυρηνική σύντηξη, αλλά για θέματα που ενδιαφέρουν τη χώρα. Αυτό τουλάχιστον έγινε αρκετά σωστά στη φετινή προκήρυξη.

Και τέλος, τα χρήματα αυτά δε δίνονται (και δεν πρέπει να δίνονται) χωρίς να αξιολογηθούν οι ερευνητικές προτάσεις. Η διαδικασία που ισχύει τόσο εδώ όσο και στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ είναι να γίνεται μία προκήρυξη, οι ενδιαφερόμενοι να γράφουνε ερευνητικές προτάσεις, και οι καλύτερες να χρηματοδοτούνται. Άρα δεν έχεις πολλές πιθανότητες να πάρεις λεφτά για έρευνα σε πυρηνική σύντηξη :-)

November 16, 2009 3:49 PM  
Blogger Γιάννης Καραμήτρος said...

Το παράδειγμα με την πυρηνική σύντηξη ήταν εντελώς αυθαίρετο μιας και ήθελα να πω κάτι που είναι πολύ πολύπλοκο και δεν έχω καμία σχέση.

Ας μην σχολιάσω ότι στις αρχές της δεκαετίας η Ε.Ε. είχε βάλει σαν στόχο μέχρι το 2010 η Ευρωπαϊκή Οικονομία να είναι η ανταγωνιστικότερη του πλανήτη. Όπως όλοι γνωρίζουμε αποτύχαμε σε αυτό τον σκοπό.

November 16, 2009 3:56 PM  

Post a Comment

<< Home